Шолпы – ұлттық әшекей ғана емес, қыз баласының бойжеткенін білдіретін рәміз. Соны ескерсе керек, бүгін анам менің шашыма шашбау тақты. Мен осы жылдың көктемінде17-ге толдым. Шашына шашбау тағылған қыз баласы осы сәттен бастап өзінің бойжеткенін біліп, жүрісіне мән беріп, ибалы да салмақты болуды үйрене бастайды екен. Өйткені сырт көз қыздың мінезін шолпысының сыңғырынан аңғарады деседі. Шашбаудың дыбысы жиі, қатты шықса, ұшқалақ, сумаң қылықты қыз болғаны, алақырын ғана естілген шашбаулы қыздың мінезі өте сабырлы, биязы, нәзік екенін аңғартқан.
Қоңыраулы шолпы тағу арқылы қыздың артық оғаш қимыл жасамауына мән берілген екен. Әшекейдің сыңғырлаған дауысы естіле бастағанда, үйге қыз бала кіріп келе жатыр деп үлкендер реттеліп, жинақталып отырған деседі.
Анам шашбау көбіне күмістен жасалып, асыл тастармен безендірілетінін айтып, «Шашбау шаштың түбіне бекітіліп, тазалықты, бақытты жастық шақты бейнелейді. Ол тек сәндік зат қана емес, қазақ қыздарының қоғамдық мәртебесін, отбасылық жағдайын көрсететін ұлттық мұраның бір үлгісі болып саналады. Бабаларымыз бұл әшекейдегі тиындардың саны міндетті түрде тақ болуын қадағалаған. Айталық, үш, бес, жеті тиын. Қыз балаларға арналған шолпылар сырға сияқты қарапайым ауыр әшекейлермен безендірілген. Шашбау шаш салмағы ауырланып, ерте күнінен осы әшекейлерді таққан қыз арқасын түзу ұстап, сәнді жүре алады. Сонымен қатар шолпы салмағының арқасында шаш та ұзын болып өседі», — деп өз кеңесін берді.
Нұрғаным КЕСІКҚҰЛ